Σύμφωνα με το λεξικό Larousse (2021), «ψηλάφηση είναι η ενέργεια του να κρατάς ένα αντικείμενο στα χέρια σου και να το χρησιμοποιείς με οποιονδήποτε τρόπο». Η μάθηση είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο αποκτά γνώσεις, δεξιότητες ή αναπτύσσει ικανότητες.
Έτσι λοιπόν, η μάθηση μέσα από την ψηλάφηση βοηθά στην απομνημόνευση της γνώσης μέσω της αφής και διευκολύνει τη μετάβαση από το χειροπιαστό στις αφηρημένες έννοιες.
Αυτός είναι και ο κύριος στόχος του έργου recreaMATHS, που αναπτύχθηκε από 5 ευρωπαϊκούς οργανισμούς που ειδικεύονται στον τομέα της μη τυπικής εκπαίδευσης – Les Apprimeurs από το Παρίσι (Γαλλία), L’Istituto dei Sordi από το Τορίνο (Ιταλία), Citizens In Power από τη Λευκωσία (Κύπρος), LogoPsyCom από το Μονς (Βέλγιο) και Fermat Science από το Beaumont-de-Lomagne (Γαλλία).
Το έργο recreaMATHS
Το έργο RecreaMATHS απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας από 4 μέχρι 7 ετών, σε δασκάλους, επιθεωρητές, σχεδιαστές κινουμένων σχεδίων και γονείς. Γνωρίζουμε ότι η απτική μάθηση είναι κεντρικής σημασίας στο νηπιαγωγείο, γι’ αυτό και αναλάβαμε την αποστολή να αναπτύξουμε καινοτόμα εργαλεία στον τομέα των μαθηματικών. Όλοι οι εκπαιδευτικοί πόροι που έχουμε δημιουργήσει διατίθενται δωρεάν στην ιστοσελίδα μας, στη διεύθυνση www.recreamaths.eu.
Τα ηλεκτρονικά βιβλία του recreaMATHS
Μια μίνι συλλογή ηλεκτρονικών βιβλίων επιτρέπει την εκμάθηση των μαθηματικών μέσω ιστοριών.
Ακόμη και τα «άυλα», ηλεκτρονικά βιβλία μπορούν να αποτελέσουν πηγή φαντασίας και διαφυγής. Γι’ αυτό και αποφασίσαμε να προάγουμε την εκμάθηση των μαθηματικών εννοιών μέσω φανταστικών ιστοριών όπου οι πρωταγωνιστές τους περνούν μέσα από περιπέτειες. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το παιδί συμμετέχει αυτόματα στις φανταστικές ιστορίες για να βοηθήσει τους εικονικούς του φίλους να επιλύσουν περισσότερο ή λιγότερο περίπλοκα προβλήματα.
Τα μαθησιακά οφέλη είναι πραγματικά πολλά. Το βιβλίο είναι ένα αισθητηριακό ερέθισμα, επειδή η ακρόαση μιας ιστορίας δεν είναι μόνο θέμα ακοής αλλά και διέγερσης πολλών άλλων αισθήσεων.
Οι ιστορίες και τα εικονογραφικά στοιχεία βοηθούν στην αφύπνιση της περιέργειας των παιδιών μέσω της υποβολής ερωτήσεων και του προβληματισμού για το νόημα των λέξεων και εικόνων.
Οι περιπέτειες που βιώνουν οι ήρωες των ιστοριών μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά στη βελτίωση και τον εμπλουτισμό του λεξιλογίου τους και να προάγουν έτσι την εκμάθηση ή την κατάκτηση μιας γλώσσας.
Επίσης, τα βιβλία τέτοιου είδους επιτρέπουν στα παιδιά να ταυτιστούν συναισθηματικά με τους ήρωες των ιστοριών αποκτώντας ταυτόχρονα αυτογνωσία για τον δικό τους συναισθηματικό κόσμο (χαρά, θλίψη, θυμός, θαυμασμός, αμφισβήτηση κ.λπ.).
Τέλος, οι ιστορίες επιτρέπουν την εισαγωγή διαφόρων εννοιών και διευκολύνουν τη μαθησιακή διαδικασία μέσω μη τυπικών μεθόδων διδασκαλίας, ειδικά στο μάθημα των μαθηματικών.
Τα εργαστήρια του recreaMATHS
Έχουμε επίσης δημιουργήσει μια ποικιλία εργαστηρίων απτικής μάθησης, με στόχο να εξοικειωθούν τα παιδιά με διάφορες μαθηματικές έννοιες μέσω χειρονομιών, κινούμενων αντικειμένων, σκέψης, αλληλεπίδρασης με συνομηλίκους και της εφαρμογής στρατηγικών για την επίλυση προβλημάτων.
Η αναγνώριση των αριθμών, της σειράς των αριθμών, τα γεωμετρικά σχήματα, οι έδρες των στερεών, η μύηση στην πρόσθεση, την αφαίρεση και τον πολλαπλασιασμό, η γεωμετρία στο χώρο, είναι μόνο μερικές από τις πτυχές των μαθηματικών που καλύπτουμε στο έργο μας. Κάθε εργαστήριο συνοδεύεται από ένα φύλλο εργασίας για τον μαθητή και ένα για τον νηπιαγωγό. Το υλικό, εύκολα προσβάσιμο και ευπροσάρμοστο, σχεδιάστηκε εξ ολοκλήρου με γνώμονα να μπορεί να εκτυπωθεί σε έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή. Τα εκτυπώσιμα αρχεία μπορούν να μεταφορτωθούν δωρεάν ενώ τα εργαστήρια που σχεδιάσαμε μπορούν κάλλιστα να πραγματοποιηθούν στην τάξη, σε απογευματινά κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών ή ακόμη και στο σπίτι.
Mε βάση τους διαφορετικούς τύπους πρόσληψης της γνώσης, το recreaMATHS δίνει προτεραιότητα στη σωματική-κιναισθητική νοημοσύνη, η οποία επιτρέπει στο παιδί να εξοικειωθεί με το χειροπιαστό πριν προχωρήσει στη σύλληψη των αφηρημένων εννοιών. Πράγματι, η απτική μάθηση από μόνη της δεν αρκεί για να κατανοήσει κανείς μια ιδέα ή έννοια, ωστόσο αξιοποιώντας την ως μέσο εισαγωγής σε ένα θέμα μαθηματικών ή ανακάλυψης επιτρέπει στο παιδί να εξοικειωθεί με την μαθηματική έννοια πριν την κατανοήσει επαρκώς. Η απτική μάθηση προϋποθέτει προδιάθεση και πειραματισμό, προσπάθεια και έκφραση. Χάρη στο υλικό που δημιουργήσαμε, το παιδί μπορεί να επιτύχει τους μαθησιακούς στόχους που θέσαμε στα εργαστήρια. Το υλικό σχεδιάστηκε επίσης με τρόπο ώστε να επιτρέπει στο παιδί να συγκεκριμενοποιήσει ένα μαθηματικό πρόβλημα, και είναι σε αυτό το σημείο που η μαθηματική έννοια στο σύνολό της μπορεί να εξηγηθεί και έτσι να κατανοηθεί.
Κάθε εταίρος διοργάνωσε στη χώρα του δοκιμές των εργαστηρίων με μαθητές, υπό την επίβλεψη των δασκάλων τους. Ευχαριστούμε όλους τους εκπαιδευτικούς που έλαβαν μέρος στο έργο μας αλλά και τα παιδιά που μας επέτρεψαν να αξιολογήσουμε το υλικό που δημιουργήσαμε στην πράξη.
Εκτός από το γεγονός ότι το υλικό που δημιουργήσαμε είναι έτοιμο για εφαρμογή στην τάξη ή στο σπίτι, έχουμε επίσης εκπαιδεύσει, στο πλαίσιο του έργου recreaMATHS, μια ομάδα εκπαιδευτικών και επιθεωρητών εκπαίδευσης από κάθε μία από τις χώρες εταίρους, στην τρισδιάστατη μοντελοποίηση. Μέσω της εκπαίδευσης που έλαβαν, έχουν εξοικειωθεί στη χρήση νέων καινοτόμων τεχνολογικών μέσων, επιτρέποντάς τους έτσι να εξετάσουν το ενδεχόμενο αγοράς νέου τεχνολογικού εξοπλισμού στις σχολικές τους μονάδες μέσω ενός Fab Lab (Εργαστήριο Ψηφιακής Παραγωγής και Κατασκευής).
Tο έργο μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για τους εκπαιδευτικούς, ώστε να αποκτήσουν βασικές γνώσεις στη χρήση νέων τεχνολογιών και έτσι να γίνουν πιο αυτόνομοι στη δημιουργία απτικού και παιδαγωγικού υλικού στη διδασκαλία τους. Παράλληλα, τα παιδιά μπορούν επίσης να επωφεληθούν μέσω αυτής της προσέγγισης στην τρισδιάστατη μοντελοποίηση. Τι θα μπορούσε να είναι καλύτερο από το να είστε σε θέση να δημιουργείτε τα αντικείμενα της δικής σας φαντασίας; Όλα αυτά είναι πλέον εφικτά μέσω του recreaMATHS!